بسیج‌ و فرهنگ‌ انتظار

بسیج‌ و فرهنگ‌ انتظار

ایسکانیوز: در میان‌ ابعاد گسترده‌ و گوناگون‌ مهدویت‌ مقوله‌ «انتظار» مبحثی‌ اساسی‌ است. نهضت‌ مهدی‌ موعود انقلابی‌ فراگیر و جهانی‌ است‌ و به‌ طور قطع، وقوع‌ چنین‌ انقلابی‌ برنامه‌ای‌ عمیق‌ می‌ طلبد و بدون‌ تمهید مقدمات‌ مربوطه‌ و فراهم‌ نمودن‌ شرایط‌ و آمادگی‌ افکار میسر نخواهد شد.

در نتیجه‌ برای‌ این‌ تحول‌ خجسته‌ بایستی‌ بسترسازی‌اساسی‌ نمود که‌ از مهمترین‌ راهکارهای‌ آن‌ معرفی‌ و ترویج‌ فرهنگ‌ انتظار می‌باشد.
بسیج‌ به‌ عنوان‌ طلایه‌دار و پیشگام‌ مجاهدت‌ در تمامی‌ عرصه‌های‌ اجتماعی، سیاسی‌ و فرهنگی، در این‌ زمینه‌ نیز مسئولیتی‌ عظیم‌ دارد و بایستی‌ با توانمندی‌ وافر خویش‌ نقش‌آفرینی‌ نماید.
تبیین‌ مفهوم‌ درست‌ انتظار و وظیفه‌ و مسئولیت‌ بسیجیان‌ در عصر انتظار مسئله‌ای‌ است‌ که‌ مقالة‌ حاضر به‌ آن‌ خواهد پرداخت.
کلید واژگان: انتظار، مکتب‌ بسیج، بسیجیان، امام‌ زمان‌ (عج).

مقدمه‌
تشکیل‌ بسیج‌ در نظام‌ جمهوری‌ اسلامی‌ به‌ فرموده‌ امام‌ امت‌ (2/9/67) از برکات‌ و الطاف‌ جلیه‌ خداوند تعالی‌ بود که‌ بر ملت‌ عزیز و انقلاب‌ اسلامی‌ ایران‌ ارزانی‌ شد. بی‌گمان‌ در طول‌ تاریخ‌ انقلاب، عالیترین‌ افتخار و سرافرازی‌ را بسیجیان‌ را کسب‌ نموده‌ و مهر عظمت‌ و نشان‌ افتخار بر سینه‌ این‌ لشکر مخلص‌ خدا خودنمایی‌می‌ کند. اصرار خورشید فروزان‌ جهان‌ اسلام، امام‌ فقید (ره)، و رهبر فرزانه‌ انقلاب‌ بر حفظ‌ روحیه‌ بسیجی‌ و لزوم‌ تداوم‌ توجه‌ به‌ فرهنگ‌ بسیج‌ به‌ این‌ معناست‌ که‌ مکتب‌ حیاتبخش‌ بسیج‌ محدود به‌ ابعاد نظامی‌ صرف‌ نیست‌ و در تمامی‌ عرصه‌های‌ اجتماعی، فرهنگی، سیاسی‌ و... به‌ عنوان‌ نهادی‌ مؤ‌ثر از گستردگی‌ و تنوع‌ عملکرد برخوردار است.
در قاموس‌ مکتب‌ بسیج، «انتظار» دارای‌ اهمیتی‌ شگرف‌ می‌باشد و بسیجیان‌ در این‌ راستا وظایفی‌ خطیر بر عهده‌ دارند. در این‌ برهه‌ از زمان‌ که‌ شراره‌های‌ فتنه‌ بر سرتاسر گیتی‌ سایه‌ افکنده‌ است، مکتب‌ بسیج‌ مسئولیت‌ دارد تا با اشاعه‌ فرهنگ‌ انتظار حقیقی‌ جامعه‌ جهانی‌ را مهیای‌ ظهور مصلح‌ عالم‌ نماید و آمادگی‌ لازم‌ را در جامعه‌ برای‌ این‌ انقلاب‌ بزرگ‌ فراهم‌ آورد.
بخش‌ اول‌ این‌ نوشتار به‌ تبیین‌ اهمیت‌ اصل‌ انتظار و بخش‌ دوم‌ به‌ توضیح‌ دو دیدگاه‌ کلی‌ در مورد انتظار و در نهایت‌ معرفی‌ انتظار راستین‌ و حقیقی‌ پرداخته‌ است. در بخش‌ نهایی‌ نیز مسئولیت‌ خطیر مکتب‌ بسیج‌ و بسیجیان‌ در عصر انتظار مطرح‌ گشته‌ است.

اصل‌ انتظار
یکی‌ از اصولی‌ که‌ در طول‌ تاریخ‌ جوامع‌ بشری‌ از آغاز مطرح‌ بوده‌ است، اصل‌ انتظار می‌باشد. ماهیت‌ زندگی‌ انسان‌ با انتظار و امید به‌ آینده‌ عجین‌ شده‌ است؛ چرا که‌ انتظار ریشه‌ عمیقی‌ در اصیل‌ترین‌ ابعاد روح‌ انسانی‌ دارد و به‌ تعبیر دیگر انتظار از درون‌ فطرت‌ و روان‌ آدمی‌ می‌جوشد و از ذات‌ او سرچشمه‌ می‌گیرد.1 انسان‌ به‌ اقتضای‌ فطرت‌ خویش‌ کمال‌طلب‌ است‌ و انتظار راهی‌ فراسوی‌ کمال.2 انسان‌ بدون‌ انتظار، موجودی‌ پوچ، بی‌حرکت‌ و در رکود محض‌ بوده‌ و این‌ عنصر انتظار است‌ که‌ انسان‌ را پرتلاش‌ و با امید، به‌ آینده‌ای‌ روشن‌ رهنمون‌ می‌سازد. بنابراین‌ چنین‌ می‌توان‌ ابراز داشت‌ که‌ انتظار در بطن‌ خویش‌ شوق‌ و شعف، پویایی‌ و شعور، و فردای‌ تابناک‌ را به‌ ارمغان‌ دارد و بارقه‌ امید و اشتیاق‌ را در دل‌ انسان‌ زنده‌ می‌کند. امیدی‌ هم‌ که‌ از انتظار نشأت‌ می‌گیرد امید واهی‌ نیست‌ بلکه‌ امیدی‌ واقعی‌ همراه‌ با پایه‌ و اساس‌ منطقی‌ است‌ که‌ ریشه‌ در اعتقادات‌ دینی‌ و ارزشهای‌ مبتنی‌ بر وحی‌ الهی‌ دارد.
انتظار از فلسفه‌ای‌ متقن‌ و محکم‌ بهره‌مند بوده‌ و علاوه‌ بر ریشه‌های‌ مذهبی‌ دارای‌ مترقی‌ترین‌ آرمان‌ اجتماعی‌ است. فرد منتظر ایمان‌ دارد که‌ دوران‌ ظلم‌ و فساد و استقرار عدالت‌ اجتماعی‌ بر روی‌ زمین‌ امری‌ قطعی‌ است‌ و روزی‌ خواهد رسید که‌ خورشید عدل‌ و حق‌ در آسمان‌ بشریت‌ طلوع‌ کرده‌ و به‌ نور خویش‌ سرتاسر گیتی‌ را روشنایی‌می‌ بخشد؛3 بر این‌ اساس‌ بینش‌ انتظار مانند یک‌ قوه‌ مُبقیه، طرفداران‌ حق‌ و عدالت‌ را در برابر تمام‌ دستگاههای‌ باطل‌ مقاوم‌ و پایدار می‌سازد و با نوید نصرت‌ الهی‌ بر روشنی‌ چراغ‌ امیدواری‌ و ثبات‌ قدم‌ آنها می‌افزاید.
انتظار از متن‌ باورهای‌ دینی‌ رویش‌ کرده‌ و برخاسته‌ از اعتقاد اصیل‌ و استوار است. باور داشت‌ انتظار و وجود نجات‌بخش‌ گیتی‌ محدود به‌ گروه‌ و مذهبی‌ خاص‌ نیست‌ و به‌ صورت‌ یک‌ اعتقاد دینی‌ مشترک‌ در بین‌ ادیان‌ مختلف‌ آسمانی‌ و فرهنگهای‌ مذهبی‌ جایگاه‌ ویژه‌ای‌ دارد. در فرهنگ‌ متعالی‌ اسلام‌ نیز بر اصل‌ انتظار به‌ عنوان‌ یک‌ اصل‌ مسلم‌ و تردید ناپذیر و مسئله‌ای‌ بنیادین‌ تصریح‌ فراوان‌ شده‌ است.4 فراگیری‌ و عمومیت‌ این‌ عقیده‌ در بین‌ تمامی‌ ادیان‌ و مکاتب‌ حاکی‌ از اصالت‌ و استحکام‌ فطری‌ و عملی‌ آن‌ دارد.

دو دیدگاه‌ در مورد انتظار
در مورد انتظار نظریات‌ و دیدگاههای‌ متعددی‌ مطرح‌ می‌باشد که‌ تمامی‌ آنها در دو قالب‌ کلی‌ انتظار منفی‌ و انتظار مثبت‌ گنجانده‌ می‌شوند.
برخی‌ جنبه‌ انفجاری‌ برای‌ انتظار قائل‌ هستند و معتقدند که‌ برای‌ اصلاح‌ جهان‌ بایستی‌ اوضاع‌ چنان‌ پریشان‌ گردد که‌ به‌ مرحله‌ انفجار برسد. بهترین‌ شکل‌ انتظار در نگاه‌ این‌ گروه، ترویج‌ و اشاعه‌ فساد و یا حداقل‌ سکوت‌ در برابر فساد و حکومتهای‌ مفسد است.5 این‌ دیدگاه‌ ویران‌گر و اسارت‌بخش‌ که‌ در واقع‌ نوعی‌ اباحی‌گری‌ است‌ به‌ توجیه‌ واقعیات‌ موجود و تسلیم‌ شدن‌ در برابر ظلم‌ و جور مستکبران‌ و به‌ معنای‌ دیگر سرگرم‌ شدن‌ در انحرافات‌ مهر تأیید زده‌ و برای‌ آن‌ که‌ زمان‌ انفجار به‌ تعویق‌ نیفتد، هر اصلاحی‌ را محکوم‌ می‌داند. این‌ گروه‌ طبعاً‌ به‌ مصلحان، مجاهدان‌ و امران‌ به‌ معروف‌ و نهی‌کنندگان‌ از منکر که‌ پیروان‌ مکتب‌ بسیج‌ نیز در زمرة‌ آنان‌ به‌ حساب‌ می‌آیند با بغض‌ و عداوت‌ نگریسته‌ چرا که‌ آنان‌ را تأخیراندازان‌ ظهور می‌شمارند. اینان‌ اگر خود هم‌ اهل‌ گناه‌ نباشند در عمیق‌ ضمیر و اندیشه‌ خویش‌ به‌ نوعی‌ با رضایت‌مندی‌ به‌ گناهکاران‌ و عاملان‌ فساد می‌نگرند.6 در این‌ دیدگاه‌ شبه‌ دیالکتیکی‌ باطل‌ یکه‌تاز میدان‌ است‌ و تا رخ‌دادن‌ انفجار این‌ وضعیت‌ بایستی‌ تداوم‌ یابد. روشن‌ است‌ این‌ نوع‌ برداشت‌ منفی‌ از انتظار، که‌ ثمرة‌ آن‌ تنها رواج‌ و اشاعه‌ ظلم، تبعیض، اختناق، حق‌کشی‌ و تباهی‌ و به‌ طور کلی‌ سیر قهقرایی‌ جامعه‌ است، به‌ هیج‌ وجه‌ با موازین‌ اسلامی‌ و قرآنی‌ وفق‌ نمی‌یابد و به‌ صراحت‌ و شدت‌ تقبیح‌ و نفی‌ گردیده‌ است.
دیدگاه‌ دیگر در مورد انتظار، عقیده‌ گروهی‌ است‌ که‌ ماهیت‌ انقلابی‌ برای‌ انتظار قائل‌ هستند. این‌ انتظار سازنده‌ و بالنده‌ که‌ مبنای‌ فطری‌ آن‌ در آیات‌ قرآن‌ و روایات‌ اسلامی‌ریشه‌ دارد، دعوت‌ به‌ نپذیرفتن‌ باطل‌ می‌ کند.7 در این‌ دیدگاه‌ تحرک‌بخش‌ و تعهدآفرین‌ بر خلاف‌ نظریه‌ سابق‌ که‌ برای‌ انسان‌ تکلیفی‌ قائل‌ نبود، فرد منتظر بایستی‌با برخورداری‌ از اعمال‌ پاک، شهامت‌ و آگاهی، خود و جامعه‌ را مهیای‌ ظهور منتظر نماید.8 ایستایی، بی‌تفاوتی‌ و همنوایی‌ با وضع‌ موجود و صرفاً‌ منتظر ظهور موعود نشستن‌ در این‌ نگرش‌ کاملاً‌ مطرود است‌ چرا که‌ دولت‌ ایده‌آل‌ عصر ظهور را محصول‌ سیر استکمالی‌ جامعه‌ انسانی‌ می‌داند نه‌ از نوع‌ انفجار تاریخی.9
انتظار ایده‌ای‌ سازنده، تحول‌آفرین‌ و شورانگیز است. تسلیم‌ در مقابل‌ شرایط‌ حاکم‌ و سکوت‌ در مقابل‌ مظالم‌ و منتظر منجی‌ بودن‌ برای‌ اصلاح‌ آن‌ هیچ‌ سنخیتی‌ با انتظار راستین‌ ندارد. رهبر معظم‌ انقلاب‌ در این‌ زمینه‌ می‌فرمایند: «برای‌ تحقق‌ ظهور امام‌ زمان‌ (عج) وجود ظلم‌ و جور شرط‌ کافی‌ نیست، انسانهای‌ صالح، انگیزه‌های‌ قوی، ایمانهای‌ راسخ، گامهای‌ استوار و نیز دلهای‌ روشن‌ نیز لازم‌ و ضروری‌ است."12 بسیجیان‌ عزیز بایستی‌ سعی‌ و تلاش‌ کنند جزء این‌ دسته‌ باشند تا زمینه‌ ظهور دولت‌ حق‌ مهیا گردد . ان‌ شأالله‌