تحقیق درباره ی جایگاه نماز در اسلام،راه های جذب جوانان به نماز

باسمه تعالی

«اقم‌الصّلوه انّ الصّلوة تنهی عن‌الفحشاء و المنکر و لذکر الله‌اکبر.».(عنکبوت/ 45)

نماز را برپا دار، زیرا نماز انسان را از کارهای زشت و ناپسند باز می‌دارد و یاد خدا بسیار بزرگتر است.

معناى عرفانى نماز

نـمـاز, ابراز پرستش و عبادت مخصوصى است که بنده در پیشگاه خداانـجـام مى دهد. نماز, جزء جدایى ناپذیر همه شرایع الهى بوده ودر هـر دیـنـى به صورتى خاص وجود داشته است; چنان که خداوند درقرآن فرموده:

(ان الصلوه کانت على المومنین کتابا موقوتا)

معناى واژگانى نماز

نـماز که در عربى لفظ (صلاه) بر آن اطلاق مى شود, به گفته بسیارى از لـغـت شـناسان به معناى دعا, تبریک و تمجید است و چون اصل وریـشـه این عبادت مخصوص, دعا بوده آن را از باب نام گذارى چیزى بـه اسـم جزءش, صلاه[ نماز] گذاشته اند. و بعضى گفته اند: (صلاه)مـشـتـق از کلمه (صلاء) است که به معناى آتش برافروخته است و ازایـن جـهـت بـه این عبادت خاص (صلاه) گفته شد, زیرا کسى که نمازبـخـواند, خود را به وسیله این عبادت و بندگى از آتش برافروختهالهى دور مى سازد.

جایگاه نماز در اسلام

نماز در فروع دین جایگاه ویژه و بلندى دارد و پس از مسئله ولایتاز هـمـه مهم تر است. نماز, بهترین وسیله براى قرب به پروردگارمتعال مى باشد; چنان که بعضى روایات گویاى این حقیقت است. معاویه بن وهب گوید: از امام صادق(ع) پرسیدم بالاترین و محبوبتـریـن چـیـزى کـه سبب مى شود بندگان به وسیله آن به خدا نزدیکشـونـد چـیـست؟ حضرت فرمود: (ما اعلم شیئا بعد المعرفه افضل منهـذه الـصـلاه; بعد از شناخت خدا, چیزى را از این نماز برتر نمیدانم.) ((سایت اینترنتی صرات مستقیم 1))

 

راههای جذب جوانان :

1- امام جماعت که می تواند با ایجاد ارتباط صمیمی بین جوانان آنان را جذب دین و مسجد کند.

2- خانواده و دوستان که اگر اهل مسجد باشند و فضای خانه به طور کلی با آموزشها و مفاهیم دینی آشنا باشد بر جوان اثر می گذارد.

3- امکانات فرهنگی و ورزشی برای جوانان در مسجد فراهم باشد.

4- برگزاری مسابقه  و کم هزینه مثل مسابقه قرآن، خطاطی، نویسندگی و مسابقه های حضوری به صورت پرسش و پاسخ در مناسبتهای مذهبی و اهدای جوایز.

5- مسافرت، سبب شادابی روح و روان می شود. اردو و مسافرتهای دسته جمعی جوانان از سوی مسجد که با حضور امام جماعت، برخی از هیأت امناء و جوانان متعهد مسجدی و دیگران جوانان مسجد برگزار می شود.

6- حضور شخصیتهای موجه و محبوب جوانان.

7- نظافت و تزیین مسجد که اگر زیبا باشد، جوانان بیشتر جذب می شوند.

8- برخوردهای اهل مسجد، اگر با جوانان با احترام برخورد شود در جذب آنان مؤثر است.

9- تشویق: تشویق جوانی که در مسجد حاضر شده است باعث تداوم حضور وی می شود.

تنبلی:

در برخی موارد حتی همسایگان مسجد نیز تنبلی می کنند و در مسجد حاضر نمی شوند. خدا در آیه 238 سوره بقره می فرمایند: حَافِظُواْ عَلَى الصَّلَوَاتِ والصَّلاَةِ الْوُسْطَى وَقُومُواْ لِلّهِ قَانِتِینَ

«در انجام همه نمازها به ویژه نماز وسطی (نماز ظهر) کوشا باشید و از روی خضوع و اطاعت برای خدا بپا خیزید و تنبلی نکنید.»                                                        ((سایت اینترنتی رضافداغ2))

آثار فردى و اجتماعى نماز

نمازگزار در مقایسه با کسى که نماز نمى خواند, احساس آرامش بیش ترى دارد.

هـنـگـامى که از طریق نماز, روح خود را به معراج مى فرستد و با خـدا و نام او پیوند مى دهد, احساس عزت و قدرت مى کند و از هیچ کس و هیچ قدرتى نمى ترسد.

نـمازگزار هیچ گاه چشمش را به چیزهاى حرام آلوده نمى کند و نمى گـذارد هوس هاى زودگذر و وسوسه هاى شیطانى روح و ذهنش را مشغول کـنـد. در مـقـابل, دامن گیرى مفاسد, جاذبه هاى آلوده موجود در اجـتـمـاع, زلـف هـا و بدن هاى عریان, صحنه هاى بدآموز و تحریک کـنـنده, موسیقى و نغمه هاى حرام چنان پرده اى بر دل هاى افراد بـى نـماز مى کشند که آنان را توان مشاهده و ارتباط با ظرایف و لطایف و معنویت نیست.

در جـهان امروز که لجام گسیختگى فرهنگى به طور فزاینده اى سلامت و امـنیت جانى بسیارى از جوامع را به مخاطره انداخته است و همه روزه شاهد طغیان و عصیان گروه هاى مختلف مردم به ویژه نوجوانان و جـوانان هستیم, کیست که فریادرس این مردم باشد؟! آیا چیزى جز نـماز و توکل و امدادهاى غیبى خداوندى مى تواند ناجى این افراد از مـنـجـلاب ایـن گـنـاهان عظیم شود و آن ها را از سقوط به دره نیستى و فلاکت باز دارد؟

حافظ درمورد نماز می گوید:

هردم به‌خون دیده چه حاصل وضو،   چونیست‌ بی‌طاق ابروی تونماز مرا جواز

***

در نمازم خم ابروی تو با یاد آمد                حالتی رفت که محراب به فریاد آمد

***

می‌ترسم از خرابی ایمان که می‌برد            محراب ابروی تو حضور نماز من

***

زاهد وعجب و نماز و من و مستی و نیاز     تا تو را خود ز میان با که عنایت باشد

***

ای کبک خوش خرام کجا می‌روی بایست    غــرّه مشـو که گربـه‌ی زاهــد نماز کرد

***

چون نیست نماز من آلوده نمازی           در میکده زان کم نشود سوز و گدازم

***

خوشا نماز و نیاز کسی که از سردرد           به آب دیده و خون جگر طهارت کرد

***

طهارت ارنه به خون جگر کند عاشق          به قول مفتی عشقش درست نیست نماز

***

نمــاز درخــم آن ابــــروان محـرابی         کسی کند که به خون جگر طهارت کرد

***

نماز شام غریبان چو گریه آغازم           به مویه‌های غریبانه قصّه پردازم

***

هر آن کسی که درین حلقه نیست زنده به عشق       بر او نمرده به فتــوای من نماز کنید

***

آفرین بر دل نـرم تو که از بهر ثــواب     کشته‌ی غمزه‌ی خود را به نماز آمده‌ای

***

خوشا نماز و نیاز کسی که از سر درد         به آب دیده و خون جگر طهارت کرد          ((حافظ1))

 

رسول الله (ص) می فرماید:((حببُ الیَّ من دنیاکم النساء الطیب،و جعلت قره عینی فی الصلاه)):((در این دنیای شما سه چیز در نزد من محبوب گشته اند زن صالح ، بوی خوش، و نور چشمان من در نماز قرار دارد.(به روایت امام احمد)

هرگاه چیزی رسول الله (ص) را اندوهگین می کرد فورا به نماز پناه می برد و می فرمود:(( أرحنا بها یا بلال ))))یعنی اذان بگو و بوسیله ی نماز مرا در آسایش و راحتی قرار بده. ((

در این دنیا نماز مایه ی آسایش و نور چشمان او بود،و ایشان از نماز و طولانی شدن آن لذت می بردند.

از ام المومنین عائشه صدیقه_روایت شده که:شبی از شبها رسول الله (ص)بلند شد و وضو گرفت و شروع به نماز خواندن نمود،این قدر گریستتا این که دامنش خیس شد ، و به حدی به گریه ادامه داد تا اینکه مکانی که درآن نماز می خواند خیس شد.بلال آمد اذان گفت و نماز را اعلام کرد هنگامی که دید رسول الله گریه می کند گفت ای رسول خدا چرا گریه می کنی در حالیکه خداوند گناهان قبلی و بعدی تو را بخشیده رسول الله (ص) فرمود:((أفلا أکون عبداً شکوراً)):((آیا نباید من بنده ی شاکر و سپاسگزار خدای خود باشم؟))

از ام المومنین عائشه-روایت شده می فرماید:رسول الله (ص) شبانه اینقدر نماز می خواند تا پاهای مبارکش شکافته می شد.عائشه – می گوید عرض کردم ای رسول خدا (ص) چرا اینقدر خودت را آزار می دهی در حالیکه خداوند گناهان پیشین و بعدی تو را بخشیده.فرمود))أفلا أکون عبداً شکوراً((: ))آیا نباید من بنده ی شاکر و سپاسگزار باشم؟(( هنگامی که وقت نماز می رسید بلند می شد انگار که فردی غریب است.                   عائشه – می فرماید ))کان رسول الله(ص) یحادثنا و نحادثه فأذا حضرت الصلاه فکأنَّه لایعرفنا و لانعرفه(( : ))ما و رسول الله (ص) با همدیگر صحبت می کردیم هنگامی که وقت نماز فرا می رسید انگار که نه ما او را می شناسیم،نه او ما را می شناسد،زیرا نماز مایه ی  آسایش و نور چشمان و آخرین وصیت برای امتش بود.))

می فرمود:))الصلاه الصلاه وما ملکت أیمانکم )):((مواظب نمازتان باشید و با بردگان و کنیزانتان به نیکی رفتار نمایید.))

منابع:

1-دیوان غزلیات حافظ، به‌کوشش دکتر خلیل خطیب‌رهبر، انتشارات صفی‌علی‌شاه، 1374

منابع اینترنتی:

http//rezafedaghnews.parsiblog.com/posts/30-2

http://serat-mostaghim.blogfa.com/post-29.aspx-1